شنبه ۱۱ مرداد ۱۴۰۴
نظام آپارتاید مبتنی بر تبعیض‌های ناموجه و ناروا میان افراد یک جامعه تعریف می‌شود، در این نظام فرصت‌ها و مطلوبیت‌های اجتماعی بر مبنای یک رقابت سالم برای همگان وجود ندارد.
به گزارش مجله خبری تپور؛ دکتر علیرضا داودی کارشناس ارشد رسانه و علوم‌شناختی در برنامه زنده رادیو گفتگو اظهار کرد: ما در مجموعه اتفاقاتی که به اسم فضای تولید در رسانه‌های بیگانه اعم از فارسی‌زبان و غیرفارسی‌زبان مشاهده می‌کنیم مفهومی تحت عنوان جنسیت است، جنسیت یکی از موضوعاتی است که این رسانه‌ها در مواجهه با جامعه هدف خود استفاده می‌کنند.
وی افزود: مفهوم جنسیت چهار سطح دارد که سطح نخست آن به مجموعه درون تشکیلاتی خود رسانه برمی‌گردد که اشاره به میزان ظهور و بروز فضای تبلیغی رسانه‌ها نسبت به تبلیغ خودشان برای مخاطب دارد که معمولاً از فضای جنسی و جنسیتی در کنار هم استفاده می‌کنند.
این کارشناس ارشد رسانه و علوم‌شناختی با بیان اینکه سطح دوم به برون‌داد پیامی که تعریف می‌کنند اشاره دارد، خاطرنشان کرد: در قواعدی که رسانه‌های بیگانه فارسی‌زبان برای ما ایجاد می‌کنند سعی دارند که به پیام جنسیت بدهند.
داودی تصریح کرد: سطح سوم متمرکز بر جامعه هدفی است که در اختیار دارند، این جامعه هدف بر اساس یک‌سری تعادل‌های جنسیتی ادامه حیات می‌دهد؛ اما تعریف زیست‌بوم با ایجاد اختلال در مفهوم جنسیتی علی‌الخصوص کارکرد‌های زن و مرد در جامعه فصل اول اقدام عملیاتی نسبت به حوزه تولید پیام در جامعه هدف است.
وی در ادامه افزود: این سطح دو کار ویژه دارد، کار ویژه اول ایجاد فاصله بین مفهومی است که با کارکردی که در جامعه وجود دارد تعادل ایجاد کرده که از این جا مفاهیمی مانند زنانه و مردانه کردن قواعد اجتماعی را می‌توان دید. در این کار ویژه است که مفاهیمی تحت عنوان برابری یا مساوات مطرح می‌شود و تماماً به آموزه‌های غیرایدئولوژیک مکتب گرا در حوزه جامعه هدفی مانند ایران بر می‌گردد بنابراین بر روی مفاهیم دست‌ساز که عمدتاً نشئت‌گرفته از مفاهیم سیاسی، ارتباطاتی و روان‌شناختی است متمرکز می‌شوند که در مجموع نماد بنیادین اجتماعی را ایجاد می‌کند.
داودی گفت: در فاز دوم وارد فضای تثبیت گزاره‌های تعمیق طبقات در جامعه شده و جامعه را وارد مرحله رزم جنسیتی می‌کند، در این مرحله مسئله اثبات یا رد اهمیت پیدا می‌کند، در این مرحله کارکرد‌ها عوض شده و قواعد زن و مرد تغییر پیدا می‌کند.
وی در ادامه به تبیین روند مرحله چهارم پرداخت و افزود: در این مرحله به حوزه تثبیت و استمرار به‌مثابه دو مفهوم ورود از مرحله نبرد‌های جنسیتی به جنگ برای اثبات کارکرد جنسیت و ایجاد اختلال در مکانیزم دفاعی یک جامعه ورود می‌کند، رسانه زمانی که پیام را وارد فضای جنسیتی می‌کند در حقیقت در حال ایجاد نوع خاصی از قومیت مردانه و زنانه، ادبیات مردانه و ادبیات زنانه، مکانیزم‌های دفاعی، پدافندی یا آفندی مردانه و زنانه هستند، این تفکیک‌ها باعث می‌شود که به‌مرور رسانه موجب جابه‌جایی موضوعات شود.
تکنیک پاره گویی حقیقت چگونه حقایق را بازگو می‌کند؟
دکتر مهدیه شادمانی مدرس و عضو هیئت‌علمی دانشگاه با اشاره به روش‌های رسانه‌های بیگانه برای در اختیار گرفتن موضوع پوشش با مفهوم آپارتاید جنسیتی گفت: پس از انقلاب اسلامی و تغییر الگوهای پوشش زن مسلمان شاهد این بودیم که غرب و رسانه‌های غربی شروع به تبلیغات منفی علیه زن مسلمان کردند، ابعاد این تغییرات تنها در جمهوری اسلامی نبود و توانستند فراتر از مرز‌ها این تأثیرگذاری بر نوع پوشش را داشته باشند، بنابراین غرب این نوع از الگوی پوشش را در تضاد و تقابل با ایدئولوژی غربی دانست و شروع به انگاره‌سازی، تولید پیام و وانمایی از فراواقعیت‌هایی در خصوص زن مسلمان کرد که مراتب متفاوتی را نیز شامل می‌شد.
وی افزود: در گام نخست این رسانه‌ها حیا و عفت زنان مسلمان را نقطه مقابل بحث آرامش زن در نظر گرفتند و آن را در بحث خشونت تعریف کردند، همچنین پیامی که در خصوص زمان محجبه در جامعه جهانی صادر کردند این بود که زن در جامعه اسلامی شخصیتی فرودست است که در زیر سلطه مردان قرار دارد.
این استاد دانشگاه و کارشناس ارشد مطالعات سیاسی با اشاره به اینکه در جنگ شناختی امروز غرب برای مقابله با ایدئولوژی اسلام، استراتژی را در قالب جنگ روانی در طی سال‌های مختلف و پس از آن در قالب جنگ شناختی که تکمیل شده جنگ روانی است علیه زن مسلمان قلمداد کرده است، گفت: اما در خصوص تولید پیام‌هایی که داشته زن مسلمان را در نقطه مقابل حقوق زنان قرار داده و در کنار آن نیز پیام‌های سیاسی را هم به مخاطب القا می‌کرده و حجاب زن مسلمان را به‌عنوان انگاره‌ای سیاسی قلمداد کرده است.
وی در ادامه در خصوص جنگ شناختی و ابزار‌ها و تکنیک‌های رسانه‌های غربی گفت: از جمله تکنیک‌هایی که این رسانه‌ها از آن بسیار استفاده کردند تکنیک برجسته‌سازی و کم‌رنگ نمایی بود، بدین صورت که ویژگی‌های زن مدرن غربی را به‌عنوان یک زن موفق برجسته می‌کنند درحالی‌که الگوی اجتماعی که یک زن محجبه را کم‌رنگ جلوه می‌دهند.
شادمانی با اشاره به تکنیک دیگری که این رسانه‌ها با نام پاره گویی حقیقت از آن استفاده می‌کنند، خاطرنشان کرد: در این تکنیک پیام‌هایی که از طریق مولفه‌های خبری هست را بعضی‌هایش را به نفع منافع خبری غرب حذف می‌کنند، به‌عنوان نمونه در وقایع اخیر چون می‌خواهند به‌روز و متناسب با اتفاقات رخداده صحبت کنند اقدام به بازنمایی تصویر یک رخداد بر اساس تکنیک‌های خبری و تصویری می‌کنند و تنها آن بخشی از تصویر که موردپسند و متناسب با سیاست‌های داخلی‌شان هست را به نمایش می‌گذارند و بخشی از حقیقت را حذف می‌کنند.
وی افزود: تکنیک دیگری که این رسانه‌ها از آن بهره می‌برند تکنیک اهریمن‌سازی و انسانی است که مانند هالیوود از زنان محجبه برچسب‌های مختلف منفی می‌سازند و آن‌ها را شخصیت‌های عقب‌افتاده و فرودست معرفی می‌کنند و در مقابل دختران و زنانی که به‌عنوان نماد‌های جنسی غرب شناخته می‌شوند و موفقیت‌هایشان نیز در همان مسیر نظام سرمایه‌داری غرب است را به نمایش می‌گذارند و به جامعه به‌عنوان یک الگو عرضه می‌کنند اما زن محجبه زنی که با پوششی مثبت در اجتماع حاضر می‌شود را به‌عنوان شخصیتی منفی به جامعه معرفی می‌کنند.
جنبه سیاسی آپارتاید جنسیتی
دکتر نیلوفر چینی چیان استاد دانشگاه و کارشناس ارشد مطالعات سیاسی در ادامه در خصوص جنبه سیاسی آپارتاید جنسیتی گفت: رفع خلأهای نظری و پیامد‌های وقایع رخداده در جامعه موجب شد تا به این بحث به‌صورت تخصصی‌تری پرداخته شود، اتفاقی و امری سیاسی در جامعه به وقوع پیوسته و با دور هم جمع‌شدن به دنبال پرداختن به موضوع رخداده هستیم که این خود همان خلأهای نظری است.
وی افزود: نظام آپارتاید مبتنی بر تبعیض‌های ناموجه و ناروا میان افراد یک جامعه تعریف می‌شود، در این نظام فرصت‌ها و مطلوبیت‌های اجتماعی بر مبنای یک رقابت سالم برای همگان وجود ندارد، آن چه که از نظام آپارتاید تعریف می‌شود ذیل موضوع عدالت است که به معنای توزیع منابع و فرصت‌ها بر اساس شایستگی‌ها است.
این استاد دانشگاه و کارشناس ارشد مطالعات سیاسی در ادامه ضمن اشاره به بحث عدالت جنسیتی گفت: آپارتاید جنسیتی نگاه به این دارد که تبعیضی بین زنان و مردان رخداده است، عدالت جنسیتی را می‌توان تعدیل عدالت اجتماعی در حوزه جنسیت دانست. قبل از پرداختن به این مفهوم می‌بایست برای جنس و جنسیت تفاوت قائل شویم جنس تنها به تفاوت‌های زیستی دو انسان نگاه می‌کند درحالی‌که جنسیت باز تعریف از موضوعاتی مانند فرهنگ، تاریخ، دین و تمدن است.
وی افزود: اگر بخواهیم از آپارتاید جنسیتی صحبت کنیم ابتدا باید به عدالت جنسیتی بپردازیم، آن چه که به نظر می‌رسد این است که در جامعه ما خلأ درک و فهم مشترک است، درک و فهم مشترک در هر جامعه‌ای گوهر نایاب آن جامعه است.
چینی چیان گفت: زمانی که فهم مشترک رخ می‌دهد دیگر تفاوت‌ها حس نمی‌شود و هیچ تفکر و اندیشه‌ای نمی‌تواند از خلأها استفاده کرده و ورود کند، ما باید به این بپردازیم که نظام جمهوری اسلامی در کجای این تعاریف وجود دارد و اگر وجود دارد یا با چالش‌های مواجه هسته جوری باید این چالش‌ها را برطرف کنیم.
تعریف ازهم‌گسیخته زن تراز در جامعه غیرمسلمان
داودی در بخش دیگری از صحبت‌های خود به این موضوع پرداخت که مفهوم همه رسانه‌ها موضوعی مشخص است، اساساً زمانی که جامعه‌ای از یک حزب بیش‌تر شد همانند حزب شوروی، تکثر رسانه‌ای نخواهید داشت و در نتیجه تکثر و تنوع افکار و بالندگی پس از مناظره و جنگ را نیز در این فضا نخواهیم دید و نتیجه‌اش فروپاشی است.
وی ادامه داد: رسانه‌ها با استفاده از ابزار دموکراسی بزرگ‌ترین دیکتاتوری در حوزه پیام را ایجاد می‌کنند، زمانی که یک پیام دارای جنسیت می‌شود نقطه شروع ایجاد فروبستگی در جامعه است.
داودی عنوان کرد: غرب هدفش تنها زن مسلمان نیست غرب در تعریف زن تراز در جامعه خودش نیز مشکل دارد و نمی‌توانند تعریفی از زن تراز بر اساس مبانی خود نه مبانی شرقی برسند، بنابراین رسانه‌ها مفهومی که به لحاظ فرهنگی در بن‌مایه تاریخی جامعه ایرانی وجود دارد در حوزه ترازسازی زن استفاده می‌کنند، ترازسازی؛ یعنی شما پوششی را انتخاب می‌کنید که آن پوشش بر اساس مولفه‌های تعریف شده شما را به یک فرد قابل‌اعتماد، قابل‌اعتنا، مؤثر تبدیل می‌کند.
وی افزود: مرد به‌اندازه زن نمی‌تواند از فاز شناخت با موضوعات طبیعی برخورد کند چرا که زن در حوزه تکاملی همیشه حالت مرکب و مرد حالت خطی دارد
این کارشناس ارشد رسانه و علوم‌شناختی عنوان کرد: حوزه آپارتاید در رسانه از یک چهره کاملاً جعلی آغاز شده و بعد به‌آرامی تبدیل به یک اصیل غیر قابل کتمان می‌شود پس از فیک ایجاد شده بر اساس مصادیق شکل می‌گیرد.
وی خاطرنشان کرد: رسانه برای این که بتواند آپارتاید جنسیتی پیدا کند اقدام به تقلیل‌دادن زن به نیاز‌های جعلی که هیچ تأثیری حتی بر زیست‌بوم فکری او ندارد اقدام می‌کند.
چینی چیان با تأکید بر اینکه رسانه‌های بیگانه با تغییر فرم به دنبال تغییر سیاست هستند، گفت: هر امر سیاسی که در جامعه به وقوع می‌پیوندد ابتدا یک بستر دارد و پس از آن نیز شاهد موج‌سواری این رسانه‌ها هستند، موضوع رسیدن به یک فهم مشترک از اهمیت بسزایی برخوردار است و به معنای تسلیم یکدیگر شدن نیست؛ بلکه به معنای درک و فهم یکدیگر است که باید بر اساس یک چارچوب از پیش تعیین شده باشد.
شادمانی گفت: ما باید حقیقت‌ها در جامعه ایرانی را به‌درستی ببینیم چرا که جولانگاه این رسانه خلأهای موجود در جامعه ایرانی است، از این جا هست که رسانه‌های خارجی به گفتمان شخصیت می‌دهند و جمهوری اسلامی را به‌عنوان نمادی که می‌خواسته آپارتاید جنسیتی را علیه زنان پیاده کند معرفی می‌کنند.
وی در ادامه افزود: ما همیشه از جنگ شناختی و از طرف دشمن صحبت می‌کنیم درحالی‌که از مانور رسانه‌ای رسانه‌های داخل در وقایع حرف نمی‌زنیم، تریبون ما دست بازیگرانی است که اصلاً نماد انقلاب نیستند ما باید این رسانه‌ها را به دست بگیریم و علیه زن جهانی پیاده کند.
برنامه «امواج شبهه» گفتگویی تخصصی پیرامون ماهیت‌شناسی و رفتارشناسی رسانه‌های فارسی‌زبان بیگانه است که با هدف روشنگری و افشای تکنیک‌های رسانه‌ای است، روزهای یکشنبه و سه‌شنبه ساعت ۱۶ به مدت ۶۰ دقیقه از آنتن این شبکه به نشانی موج اف‌ام ردیف ۱۰۳,۵ مگاهرتز پخش می‌شود.
علاقه‌مندان می‌توانند نظرات خود را از طریق سامانه پیامکی ۳۰۰۰۰۱۰۳۵ و شماره ۰۹۰۳۹۱۳۴۷۴۴ در پیام‌رسان‌های مجازی به اشتراک بگذارند. این برنامه به سردبیری دکتر علیرضا داودی، نویسندگی و تهیه‌کنندگی سیده فاطمه شعار، اجرا و کارشناسی مصطفی صادقی و اجرای بخش خط اشغال برنامه توسط حسین کاظم‌نیا به روی آنتن می‌رود همچنین در این برنامه فائزه مقدم مسئول دعوت از مهمانان، فائزه سلطانی خبرنگار برنامه امواج شبهه و فاطمه عبدالوند و احمد یوسفی به‌عنوان آیتم ساز فعالیت می‌کنند.
برنامه زنده «امواج شبهه» شبکه رادیویی گفت‌وگو با حضور دکتر علیرضا داودی (کارشناس ارشد رسانه و علوم‌شناختی)، دکتر نیلوفر چینی چیان (استاد دانشگاه و کارشناس ارشد مطالعات سیاسی) و دکتر مهدیه شادمانی (مدرس و عضو هیئت‌علمی دانشگاه) به موضوع «آپارتاید جنسیتی راهبرد رسانه‌های بیگانه در هجمه به حجاب علیه ایران» پرداخته شد.
انتهای پیام/۱۳۰۱
تمام حقوق برای مجله خبری تپور محفوظ می باشد کپی برداری از مطالب با ذکر منبع بلامانع می باشد.