بر اساس اعلام رئیس دانشگاه علوم پزشکی گیلان، نرخ سزارین در استان به بیش از ۷۰ درصد رسیده است؛ آماری نگرانکننده که کارشناسان آن را عاملی مؤثر در بحران جمعیتی آینده کشور میدانند.
به گزارش مجله خبری تپور؛ در حالی که کشور با چالش کاهش نرخ زاد و ولد مواجه است، آمارها در استان گیلان از یک زنگ خطر دیگر خبر میدهند: بیش از ۷۰ درصد زایمانها در این استان از نوع سزارین است؛ نرخی که نه حاصل فوریتهای پزشکی، بلکه عمدتاً محصول ترجیح بیدلیل، مصلحتسنجی اقتصادی، و کمکاری سیستم سلامت است.
این آمار هفته گذشته در نشست قرارگاه دانشگاهی جوانی جمعیت گیلان اعلام شد؛ نشستی که قرار بود پاسخی باشد به بحران خاموش جمعیتی، اما آنچه آشکار شد، چهرهای نگرانکننده از وضعیت فعلی زایمان در استان بود.
دکتر محمدتقی آشوبی، رئیس دانشگاه علوم پزشکی گیلان در این جلسه گفت: «علیرغم تلاشهای ترویجی بیش از یک دهه، بالغ بر ۷۰ درصد زایمانها در گیلان به صورت سزارین انجام میشود. سهم عمده این آمار به بخش خصوصی مربوط است.»
اما سؤال اینجاست: چرا مادران گیلانی با وجود توصیههای پزشکی، هنوز به سمت سزارین میروند؟ پاسخ را باید نه فقط در اتاقهای زایمان، بلکه در ساختار بیمارستانی، نگرشهای فرهنگی، رفتار پزشکان، و نظام پاداشدهی مالی جستوجو کرد.
سزارین، در شرایط ضروری، نجاتبخش است؛ اما در استفاده بیرویه، تبدیل به عامل تهدیدکننده سلامت مادر، افزایش خطرات پس از زایمان، ناباروری ثانویه، و حتی افسردگی پس از زایمان میشود. مطالعات نشان دادهاند که کودکانی که با سزارین به دنیا میآیند، بیشتر در معرض مشکلات تنفسی، آسم و آلرژی قرار دارند.
در گیلان، سزارینهای غیرضروری نخستزا نیز رو به افزایش است. دکتر آشوبی در نشست اخیر، از رشد ۱ تا ۳ درصدی این شاخص طی سالهای اخیر خبر داد؛ آماری که نشان میدهد این روند نهتنها کنترل نشده، بلکه تثبیت شده است.
از سوی دیگر، خدمات زایمان طبیعی بدون درد، که میتواند مادران را از تجربهای سخت و پراضطراب نجات دهد، هنوز بهدرستی در بیمارستانها توسعه نیافته است. در این شرایط، پزشکانی که دستمزد بیشتری در عمل سزارین دریافت میکنند، کمتر انگیزهای برای همراهی با زایمان طبیعی دارند.
مسئله سزارین فراتر از یک انتخاب پزشکی است؛ این آمار یک نشانه است. در گیلان، نرخ رشد جمعیت به شدت کاهش یافته، نرخ باروری پایین است، و جامعه در حال پیر شدن است. آمارهای رسمی نشان میدهد گیلان جزو پنج استان اول کشور از نظر سالمندی است. سزارینهای غیرضروری، این بحران را عمیقتر میکند؛ هم بهدلیل تأثیر بر تمایل خانوادهها به فرزند دوم، و هم بهخاطر پیامدهای جسمی و روانی بر مادران.
در این شرایط، اجرای طرحهایی مانند «نفس» برای کنترل سقط جنین، هرچند مؤثر است، اما کافی نیست. تا زمانی که نظام درمانی بهجای ترویج واقعی زایمان طبیعی، در عمل به تسهیل مسیر پرهزینه و غیراستاندارد سزارین ادامه میدهد، صحبت از جوانی جمعیت، شعاری باقی خواهد ماند.
سزارینهای بیدلیل، نمادی از ساختاری هستند که سلامت، اقتصاد و جمعیت را همزمان قربانی میکند. اگر قرار است بحران جمعیت جدی گرفته شود، لازم است سیاستگذاران از پشت میزها برخیزند و به واقعیت بیمارستانها نگاه کنند؛ جایی که امروز، به جای تولد امید، آمار هشدارزای بیتفاوتی ثبت میشود.
انتهای خبر/۱۳۰۱
تمام حقوق برای مجله خبری تپور محفوظ می باشد کپی برداری از مطالب با ذکر منبع بلامانع می باشد.